تنبیه درست کودکانبا چهار روش علمی :
قبل از اینکه بخواهیم در مورد
راههای تنبیه کودکانصحبت کنیم بهتر است به این نکته مهم اشاره کنم که
هدف از تنبیه کودک چیست؟
والدین باید این سوال را از خود بپرسند و به این فکر کنند که آیا
اصلاح رفتار نادرست کودکهدف آنهاست یا تنبیه صرفا وسیلهای است که برای فرو نشاندن خشم از آن استفاده میکنند.
گاهی ما کودک را به خاطر اینکه کار اشتباهی کرده تنبیه میکنیم به عنوان مثال دوستش را کتک زده، وسیلهای را شکسته و کارهایی مشابه آن. اما گاهی نه به خاطر کار بدی که انجام داده بلکه چون حرف ما را گوش نمیدهد، عصبانی میشویم و
سر کودک داد میزنیمیا او را تنبیه میکنیم و بدیهی است که این کار درست نیست. هدف از تنبیه باید
آگاه کردن کودکاز کار زشتی که انجام داده و
اصلاح رفتاراو باشد، نه چیز دیگری.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که
آیا کودک ما درکی از تنبیه دارد؟کودکان گاهی هیچ درکی از تنبیه ندارند و نمیدانند چرا والدین این رفتار را با آنها کردهاند. تنبیه زمانی میتواند به نتیجه مثبتی در
تربیت کودکمنجر شود که با روش درست اعمال شود چون در غیر این صورت میتواند باعث
آسیب روانی در کودکباشد. بنابراین در ابتدا باید از خود بپرسید که آیا شما حد و مرزها را برای کودک مشخص کردهاید و او میداند که چه کاری درست و انجام
چه رفتاری اشتباه است؟
حالا که به این پرسشها پاسخ دادیم، نیاز به چند روش درست تنبیهی برای
اصلاح رفتار کودکداریم که در اینجا به 4 مورد از آنها اشاره میکنیم؛
1. از کلام استفاده کنید ، روبهروی کودک بنشینید و مستقیم در چشمهای او نگاه کنید. داد نزنید، بلکه با صدایی جدی و محکم به او بگویید کاری را که انجام داده است، دوست نداشتید. حتما به
کار زشت کودکاشاره کنید نه اینکه خود او را مورد سرزنش و توهین قرار دهید.
2. بسیار مهم است که در تنبیه کودکانبه کودک ابراز علاقه هم بکنید تا کودک بداند این رفتارنادرست باعث نشده که محبت شما به او کم شود. به عنوان مثال با حالت جدی و ناراحت به کودک خود بگویید: «با اینکه خیلی دوستت دارم ولی این کارت رو دوست ندارم، تو خیلی بچه خوبی هستیولی این کاری که کردی اصلا خوب نیست.» وقتی در حالت تنبیه این جملات را به کار میبریم به کودک میگوییم که ما مشکلی با او نداریم و همیشه در هر شرایطی دوستش داریم ولی به خاطر کار اشتباهش ناراحتیم و بهتر است کودک بداند به خاطر چه موضوعی تنیبه شده.
3. سعی کنید اینقدر
رابطه عاطفی عمیق با کودکداشته باشید که لحن سرد و رسمی شما برای کودکتان از هر تنبیهی بدتر باشد. والدینی که با کودکانشان بسیار
رابطه صمیمیدارند وقتی میخواهند کودک را متوجه رفتار اشتباهشان کنند لحن کلامشان را سرد و رسمی میکنند. مثلا اگر شما همیشه کودکتان را با عناوینی مثل پسرم، علی جان، علی آقا و... خطاب کنید وقتی خیلی رسمی میگویید علی، کودک متوجه میشود که مادر از دست او ناراحت است که از پیشوند یا پسوند استفاده نکرده.
4. از سکوت تربیتیاستفاده کنید.سکوت تربیتی باید متناسب سن کودکانتخاب شود و بیشتر از حد و زمان تحمل او نباشد. معمولا برای این کار یک جای مشخص را در نظر میگیرند که کودک را برای دقایقی در آنجا قرار میدهند و بعد از توضیح دلیل اینکه چرا آنجاست، او را مدت معینی در این مکان نگه میدارند. تعیین زمان را به ازای سن کودکدر نظر میگیریم، یک کودک 4ساله4دقیقه باید در محل مشخص شده بماند، مثلا روی صندلی بنشیند و اگر آن مکان را قبل از تمام شدن زمان در نظر گرفته شده ترک کرد، دوباره او را به سرجایش برگردانید. گاهی این عدد را با اضافه کردن عدد یک به سن کودکنیز میتوان انتخاب کرد. مثلا برای کودک 5ساله، 5+1 یعنی 6دقیقه؛ ولی این زمان را بیشتر از این طولانی نکنيد
والدین می توانند از مشاوران متخصص روانشناس کودکبرای بهینه کردن روش های تربیتی کودکاز طریق مشاوره حضوریو مشاوره غیر حضوریمانند مشاوره تلفنیاستفاده کنند .